Wypadek przy pracy zdalnej – jakie są Twoje prawa?
Do czasu wybuchu pandemii COVID-19 praca zdalna była raczej benefitem, na który decydowali się nieliczni pracodawcy – przeważnie traktując go, jako wyjątek od reguły pracy w biurze. Pandemia wymusiła wręcz powszechne korzystanie z home office właściwie wszędzie tam, gdzie było to możliwe. Od tego czasu w wielu zawodach praca zdalna stała się standardem. To z kolei otwiera problem stosowania wielu przepisów prawa pracy, które w większości przypadków są dostosowane do sytuacji, w których pracownik wykonuje swoje obowiązki w sposób tradycyjny, a więc w zakładzie pracy. Klasycznym przykładem mogą tu być regulacje odnoszące się do wypadku przy pracy. Okazuje się, że może się także podczas pracy zdalnej, a to oznacza możliwość ubiegania się przez pracownika o odszkodowanie. Jak to zrobić?
Wypadek przy pracy zdalnej – co warto wiedzieć?
Aby stwierdzić, że miał miejsce wypadek przy pracy zdalnej, najpierw należy ocenić czy dane zdarzenie spełnia przesłanki z definicji wypadku przy pracy. Zgodnie z przepisami prawa wypadek przy pracy, to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Związek ten może polegać na jednej z trzech sytuacji. Z wypadkiem przy pracy mamy do czynienia, gdy wystąpił on: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Definicja ta jest bardzo ogólna, co z kolei pozwala zakwalifikować, jako wypadek podczas pracy zdalnej wiele różnych zdarzeń. Zawsze jednak, aby stwierdzić wypadek przy pracy zdalnej, trzeba zbadać czy dane zdarzenie spełnia wskazane powyżej warunki. Ustawodawca nie wprowadził specjalnej definicji wypadku przy pracy zdalnej, co oznacza, że kluczową kwestią jest ocena związku pomiędzy danym zdarzeniem a wykonywaniem zadań na rzecz pracodawcy. Jeżeli takiego związku nie ma, to trudno uznać, iż doszło do wypadku przy pracy zdalnej. Tu jednak warto pamiętać, że wypadek, który nastąpił w czasie krótkotrwałej przerwy w pracy, również może zostać uznany za wypadek przy pracy.
Co zrobić, gdy zdarzył się wypadek przy pracy zdalnej?
Wypadek na pracy zdalnej otwiera konieczność przeprowadzenia właściwego postępowania – zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika. Po wystąpieniu wypadku podczas home office pierwszym krokiem, jaki powinien wykonać pracownik jest odpowiednie poinformowanie pracodawcy o wypadku. Jeżeli stan zdrowia pracownika na to nie pozwala, to informacja ta może zostać przekazana przez kogoś innego, np. Domownika. Natomiast pracodawca ma obowiązek przeprowadzić czynności pozwalające na wyjaśnienie wszystkich okoliczności wypadku. W przypadku, gdy nastąpił ciężki lub śmiertelny wypadek pracy, pracodawca musi poinformować o tym fakcie okręgowego inspektora pracy oraz prokuratora.
Skoro nie ma specjalnych przepisów dotyczących wypadku przy pracy zdalnej, oznacza to, że pracownikowi, który uległ wypadkowi podczas home office, przysługują dokładnie takie same uprawnienia, jak w przypadku wypadku przy pracy wykonywanej w sposób tradycyjny. Najważniejszym z nich jest odszkodowanie. Jak je uzyskać?
Odszkodowanie a wypadek przy pracy zdalnej – jakie dokumenty są potrzebne?
Wypadek przy pracy home office pozwala ubiegać się poszkodowanemu pracownikowi o odszkodowanie z ZUS. Jednak możliwość ta przysługuje tylko tym pracownikom, którzy są objęci ubezpieczeniem wypadkowym. Jeżeli poszkodowany pracownik jest ubezpieczony w tym zakresie, aby otrzymać odszkodowanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, musi on złożyć stosowny wniosek. Odszkodowanie zostanie mu wypłacone po stwierdzeniu, że doznał on długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu. Poza tym pracownik może otrzymać m.in. Zasiłek wyrównawczy, rentę z tytułu niezdolności do pracy, świadczenie rehabilitacyjne oraz zasiłek chorobowy.
Osobną kwestią jest ubieganie się o odszkodowanie od pracodawcy lub z prywatnego ubezpieczenia. Zawsze jednak kluczową sprawą jest udowodnienie, że faktycznie doszło do wypadku oraz jakie szkody w jego wyniku poniósł pracownik. Dlatego tak ważne jest przechowywanie dokumentacji medycznej związanej z leczeniem po wypadku oraz dokumentacji związanej z ustalaniem okoliczności wypadku.
