Wypadek z udziałem pieszego. Kto ponosi odpowiedzialność?
Przejście dla pieszych powinno być najbezpieczniejszym miejscem do przekraczania jezdni – niestety w praktyce często bywa inaczej. Potrącenie pieszego na pasach zdarza się stosunkowo często, powodując nie tylko uszczerbek na zdrowiu poszkodowanego w wypadku, ale nawet jego śmierć. Tymczasem skoro przejście jest miejscem dedykowanym pieszym, podlegają oni na nim szczególnej ochronie – także prawnej. Stąd kierowca, który jest sprawcą wypadku w takim miejscu, musi liczyć się z bardziej dotkliwą odpowiedzialnością, zarówno karną, jak i obejmującą odszkodowanie z OC sprawcy za potrącenie na pasach. Co jednak nie oznacza, iż w każdym przypadku wina spoczywa wyłącznie na kierowcy – w końcu niejednokrotnie sami piesi przyczyniają się do zdarzenia. Dlatego w praktyce postępowanie dotyczące wypadków z udziałem pieszych, także odnoszące się do zdarzeń na przejściach, należy do trudnych i skomplikowanych spraw.
Potrącenie pieszego na pasach – co mówi Kodeks karny?
Analizując kwestię odpowiedzialności kierowcy, trzeba odnieść się przede wszystkim do Kodeksu karnego. W takich sprawach jak potrącenie na pasach w grę mogą wchodzić różne jego przepisy, jednak najczęściej stosuje się art. 177 Kodeksu.
Zgodnie z art. 177 Kodeksu §1 kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. Z surowszą odpowiedzialnością muszą liczyć się sprawcy potrąceń, których następstwem jest śmierć ofiary lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu.
Oceniając prawną odpowiedzialność sprawcy za wypadek na przejściu dla pieszych, trzeba pamiętać także o regulacjach Prawa o ruchu drogowym, które jasno stanowią, że kierujący pojazdem, zbliżając się do pasów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. To właśnie z tego względu sprawca potrącenia pieszego na „zebrze” musi liczyć się z surowszą odpowiedzialnością. Jest to naturalna konsekwencja obowiązku zachowania szczególnej ostrożności, zbliżając się pojazdem do przejścia dla pieszych oraz przejeżdżając przez nie.
Jednak nie oznacza to, że sprawca takiego wypadku zawsze znajduje się na przegranej pozycji, a jego odpowiedzialność i konieczność wypłaty odszkodowaniasą niejako z góry przesądzone. Wręcz przeciwnie – w praktyce zdarzenia na przejściach dla pieszych stanowią przeważnie trudne i skomplikowane sprawy.
W końcu niejednokrotnie ocenia się potrącenie pieszego z jego winy – przecież to, że „zebra” jest miejscem dedykowanym do przekraczania jezdni, w żadnym wypadku nie oznacza, iż pieszy nie musi zachowywać żadnych zasad. Pieszy nie jest uprzywilejowanym uczestnikiem ruchu drogowego, dlatego również jego obowiązkiem jest zachowanie ostrożności przy przechodzeniu przez pasy – także wówczas, gdy wykorzystuje w tym celu przejście dla pieszych. Dlatego rozstrzygnięcie winy i odpowiedzialności za taki wypadek nie jest proste.
Potrącenie pieszego na pasach: konsekwencje zależne od skutków zdarzenia
W kwestii takiej jak potrącenie pieszego na pasach Kodeks karny przewiduje różnorodne konsekwencje prawne, podobnie zresztą jak przepisy dotyczące wypłaty odszkodowań. Podstawową okolicznością mającą znaczenie w tym zakresie są obrażenia, jakie odniósł poszkodowany.
Oczywiście najsurowsza odpowiedzialność karna grozi kierowcy, który śmiertelnie potrącił pieszego na przejściu, natomiast, gdy wypadek spowodował rozstrój zdrowia poniżej siedmiu dni, kierujący może odpowiadać jedynie za wykroczenie.
W każdym przypadku sprawca może spodziewać się także zaostrzenia odpowiedzialności karnej za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu lub innego środka odurzającego, a także w sytuacji ucieczki z miejsca potrącenia. W każdym razie w grę wchodzi kara nawet kilku lat pozbawienia wolności. Poza tym – po spełnieniu dodatkowych warunków – w stosunku do sprawcy tego rodzaju przestępstwa można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.
Szczegółowe konsekwencje karne związane z potrąceniem pieszego na pasach stanowią wynik przeprowadzonego postępowania, prowadzonego w myśl przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia lub Kodeksu postępowania karnego. Zakwalifikowanie czynu do danego typu sprawy zależy od jego kwalifikacji prawnej, a więc uznania go za wykroczenie lub przestępstwo, co jak wiadomo jest ściśle związane z charakterem obrażeń, jakich doznał poszkodowany.
W każdym razie potrącenie pieszego na pasach determinuje dwojakiego rodzaju konsekwencje prawne: karne i cywilne. W pierwszym przypadku chodzi przede wszystkim o zakwalifikowanie zdarzenia, jako przestępstwa lub wykroczenia oraz nałożenie na sprawcę potrącenia pieszego na pasach stosownych kar, oraz środków karnych. W tym celu bada się przede wszystkim kwestię winy kierowcy i ewentualny stopień przyczynienia się samego poszkodowanego do zaistnienia zdarzenia, np. poprzez wtargnięcie na pasy.
Odpowiedzialność cywilnoprawna sprawcy wiąże się z obowiązkiem naprawienia przez niego szkód i krzywd wyrządzonych potrąconemu, poprzez wypłatę stosownego odszkodowania i zadośćuczynienia.
Uzyskanie odszkodowania od sprawcy wypadku
Jeżeli kierujący wypadkiem był posiadaczem polisy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – co jest ustawowym obowiązkiem każdego kierowcy – rekompensata następuje przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Jednak należy pamiętać, że zaoferowane przez ubezpieczyciela odszkodowanie z OC sprawcy za potrącenie na pasach powinno odpowiadać całości strat, jakie poniósł poszkodowany. Tymczasem często towarzystwa ubezpieczeniowe proponują raczej symboliczne kwoty, a wywalczenie należnych świadczeń wymaga zainicjowania sprawy sądowej.
Sprawdź – odszkodowanie po wypadku komunikacyjnym
Jak uzyskać godziwe odszkodowanie z OC sprawcy za potrącenie na pasach?
Z tego względu niektórzy poszkodowani decydują się na sprzedaż roszczeń na rzecz podmiotów wyspecjalizowanych w prowadzeniu tego rodzaju spraw. Dzięki temu od ręki zyskują gotówkę stanowiącą równowartość należnego im z OC sprawcy odszkodowania za potrącenie na pasach, natomiast samo prowadzenie procesu z towarzystwem ubezpieczeniowym – wymagające sporej wiedzy i doświadczenia – staje się problemem odkupującego szkodę. Z tego względu rozwiązanie to pozwala poszkodowanemu na zaoszczędzenie sporej ilości czasu i wysiłku, który musiałby poświęcić na samodzielne prowadzenie swojej sprawy.